Τρεις Πλατείες των Σερρών. Διαδικασίες Διαμόρφωσης. Χωρική Λειτουργία

Περίληψη

ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Το άρθρο επιδιώκει να τεκμηριώσει τις διαδικασίες διαμόρφωσης και τη χωρική λειτουργία τριών κεντρικών πλατειών στην πόλη των Σερρών, χρησιμοποιώντας χαρτογραφικό, φωτογραφικό και αρχειακό υλικό. Σχολιάζοντας τις κατά καιρούς μεταλλαγές, από την ύστερη τουρκοκρατία μέχρι τις μέρες μας, επισημαίνουμε ότι η απάλειψη των ιστορικών καταλοίπων στις πλατείες Εμπορίου και ΙΚΑ αποδυνάμωσε την εικόνα τους, ενώ αντίθετα η διατήρηση της λιθόκτιστης αγοράς, η ανέγερση του μεγάρου της Εθνικής Τράπεζας και μια επιτυχής ανασχεδίαση κατά τη δεκαετία του 1960 διαμόρφωσε για την πλατεία Ελευθερίας μια ισχυρή εικόνα δημόσιου χώρου. Επιπλέον με τη διατήρηση ορισμένων χαράξεων της παλιάς πόλης, τη συνύπαρξη μικρεμπορίου, κατοικίας και αναψυχής, η περιοχή της πλατείας Ελευθερίας μπορεί να θεωρηθεί ότι υλοποιεί πολεοδομικές τάσεις που επιζητούν την ανάπλαση των δημοσίων χώρων όχι με λειτουργική απομόνωση, αλλά με ανάμειξη χρήσεων. Καταλήγοντας, θεωρούμε ότι οι τρεις πλατείες πρέπει να αναδειχθούν ως κόμβοι ενός δικτύου δημόσιων χώρων, που, όπως έδειξε και η παρούσα έρευνα, σχεδιάστηκαν και λειτουργούσαν για πολλά χρόνια με μια συμπληρωματικότητα, προσδιορίζοντας τον πυρήνα του ιστορικού κέντρου των Σερρών.

Λέξεις Κλειδιά: πολεοδομικός σχεδιασμός, κεντρικές πλατείες, ανοικτοί δημόσιοι χώροι

ABSTRACT: Τhe aim of this paper is to analyze the transformation and spatial organization of three main squares in the city of Serres, using cartographic, photographic and archival resources. Since the late Ottoman period, these squares, either as parts of an organic urban tissue, or as components of a formal grid, are important factors of the urban life. The data reveals that there is a significant association between spatial organization and cultural heritage. Old historical buildings (as the Bezesteni and National Bank of Greece) and remains of ancient streets, in conjunction to modern buildings and a new recreation area constitute an interesting setting in the central square of Liberty. The lack of city “memory” on the other two squares, although no less important as the first one, reinforce our main argument that architectural and urban planning have a strong connection. As a result we stress that the renewal of these three squares and their perception as a coherent urban network should regenerate the historical centre of Serres.

Keywords urban planning, open public spaces, city of Serres (Greece)

https://doi.org/10.26234/HEAL.IHU.1C0Y-EB53